Kościół parafialny w Pysznicy
Historia Pysznicy
Pysznica ma swoje początki w połowie XVI wieku. W 1558 roku Serafin Doboniecki uzyskał od króla Zygmunta Augusta przywilej lokacyjny, na mocy którego założył wieś Wola Pysznicka. Nazwa ta zmieniała się przez wieki na Spyszna Wola, Wola Pisyńska, a następnie Pisznica.
Pierwsza świątynia
Pierwszą drewnianą świątynię w Pysznicy wystawił sołtys Grzegorz Studzieński wraz z osadnikami około 1564 roku. Kościół ten nosił wezwanie Podwyższenia Krzyża Świętego i początkowo przynależał do parafii w Charzewicach.
Ustanowienie parafii
W 1569 roku król Zygmunt August ustanowił w Pysznicy parafię, a bp B. Maciejowski zatwierdził jej tytuł oraz akt utworzenia nowej parafii w 1605 roku. Parafia obejmowała bardzo rozległy teren, w tym kościół filialny w Kurzynie.
Zniszczenie świątyni i odbudowa
Pierwsza świątynia została zniszczona podczas najazdu szwedzkiego. Niedługo potem w tym samym miejscu powstał nowy kościół, który uległ zniszczeniu w pożarze na początku lat 80-tych XVIII wieku.
W 1784 roku wzniesiono trzeci kościół, sfinansowany z cesarskich dóbr kameralnych oraz ofiar parafian. Kościół ten poświęcił bp A. Gołaszewski w 1792 roku. Niestety, również ten kościół spłonął w czasie I wojny światowej w 1914 roku. Nabożeństwa przeniesiono do prowizorycznej kaplicy.
Nowa świątynia
Budowę nowej, murowanej świątyni rozpoczęto w połowie lat 20-tych XX wieku. Kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jana Chrzciciela wybudowano w latach 1924-1931 wg projektu architekta Wawrzyńca Dajczaka. Kamień węgielny poświęcono w 1926 roku.
Prace renowacyjne
- W latach 60-tych XX wieku z inicjatywy ks. Władysława Szubargi wykonano polichromię oraz zainstalowano organy. Bp Franciszek Barda dokonał uroczystego poświęcenia kościoła.
- W latach 1994-1996 przeprowadzono kolejne prace renowacyjne: nową polichromię, przebudowę ołtarza głównego, wyłożenie marmurem prezbiterium, renowację witraży oraz wymianę instalacji elektrycznej.
- W latach 2003-2008 wykonano remont organów, osuszenie fundamentów oraz nowe granitowe schody.
Architektura Kościoła
Świątynia charakteryzuje się monumentalnością bryły i została zbudowana w okresie międzywojennym, co nadaje jej cechy eklektyzmu.
- Budowa: Murowana, otynkowana, pokryta blachą miedzianą.
- Fasada: Płaska, z wysoką wieżą zwieńczoną wielobaniastym hełmem z latarnią.
- Plan: Kościół w formie bazylikowej, z węższym prezbiterium.
- Wnętrze:
- Sklepienie kolebkowe z lunetami.
- Boczne nawy z łukowatymi arkadami, sklepieniem krzyżowo-kolebkowym.
- Malatura współczesna, w oknach modernistyczne witraże.
W odnowionym prezbiterium umieszczono trzy duże, polichromowane rzeźby grupy ukrzyżowania otoczonej glorią promieni w barwie złota.